مراحل رشد نقاشی کودکان

مراحل رشد نقاشی کودکان

☻طبق تحقیقات روانشناسان و متخصصان علوم تربیتی بیان تصویری کودک از دوره خط خطی شروع می شودو از مراحل مختلفی  مانند دوره سمبولیک و دوره شکل پذیری می گذرد  و به دوره واقعیت گرایی در دوران پیش از بلوغ می رسد.

☻"لوکه" مراحل رشد نقاشی کودکان را در 4 مرحله رآلیستی (واقع گرایی) تقسیم بندی کرده است:

1- رآلیسم اتفاقی (خط خطی کردن)  از کودکی تا 5/3 سالگی

2- رآلیسم اشتباهی و نمایشگری  از 3 تا 6 سالگی

3- رآلیسم ذهنی (خط ترسیمی و نوشتن) از 6 تا 8 سالگی

4- رآلیسم بینایی (واقع گرایی بصری) از 8 تا 13 سالگی

☻کودک پس از مدتی به خط خطی های خود به ترتیب شکل دایره-مربع- بیضی و مثلث می دهد و بعدها از ترکیب این شکلها تصاویری خلق می کند.  مانند خورشید با اشعه هایش و صورت انسان و...

☻آگاهی به رابطه نقاشی و دنیای حقیقی در اوایل  3 سالگی یا اواخر 2 سالگی رخ می دهد.

☻در سن 3 سالگی خط نگاری کودک تنها برای لذت بردن نیست بلکه احساسات درونی خود را در ارتباط با تجربه های زندگی کوتاه مدتش بیان می کند.

در این سن خطوط عمودی را بیش از خطهای افقی ترسیم می کند٬ به اعتقاد پژوهشگران خطوط عمودی در این سن بیانگر اظهار وجود کودک است و توسعه آن نشان می دهد از وجود و شخصیت خود  آگاه است.

☻در زمینه نمادگرایی هندسی که در دوره خط خطی و بعد از 3 سالگی صورت می گیرد کودک شکل دایره را  در ابتدا به خاطر لطافت و فرم نرم آن می کشد زیرا در این زمان او نمی تواند چیزهای خشن را درک کند. دایره هر چه بزرگتر کشیده شود نشانه محبت بیشتر است.

بعد از دایره نوبت به مربع می رسد که بیانگر صلابت و خشونت است٬ کودک در این مرحله از استحکام روحی بیشتری برخوردار است.

کودک در هر مرحله از رشد به نمادهای علمی می رسد٬ از جمله در 5 سالگی به نماد مثلث می رسد که بیانگر شدت عوامل روحی است.

☻نخستین مرحله بروز نقاشی از انسان که از روی بی مهارتی کشیده می شود در فاصله 5/3 تا 4 سالگی است.

تکمیل پیکره آدمی بین 4 تا 6 سالگی است.

☻کودک بعد از سنین 5- 6 سالگی قدرت بیشتری در جهت نظارت بر واقعیات بیرونی پیدا می کند و چون لغات بیشتری آموخته بنابراین به سهولت می تواند اختلاف اشیاء را با یکدیگر درک و بیان کند٬ در نتیجه در این سن و چند سال بعد کودک آن جنبه از اشیاء را که شناخته است رسم   می کند نه آنچه را که در ظاهر می بیند(واقع بینی ذهنی).

این دوران(7 تا 9 سالگی) را دوران طلایی نقاشی کودکان می دانند.

☻در مرحله بعد کودک وارد مرحله واقع بینی بصری می شود که بر عکس واقع بینی ذهنی و فکری است یعنی کودک اشیاء را شبیه خودشان می کشد و دیگر افکار عاطفی خود را در معرفی اشیاء به کار نمی گیرد.

در سنین 10 تا 14 سالگی نوجوان این طرز بیان را منسجم تر می کند و از این به بعد نقاشی او دارای خصوصیات منحصر به فردی می شود و سپس ثابت می ماند و دیگر رشد و پیشرفتی نمی کند _ اما تکنیک پیشرفت می کند.

معمولا تفاوتی بین نقاشی یک فرد 14 ساله و یک بزرگسال وجود ندارد.

☻کلوگ تکامل نقاشی در کودکان را به 5 مرحله اصلی بررسی می کند:

1-      اثر یا خط نا مشخص

2-      خط مشخص یا اشکال هندسی در هم

3-      طرح یا در کنار هم قرار گرفتن چند شیء

4-      اجتماع چندین شکل مختلف

5-      تصویر نگاری